دندان عقل
دندان های عقل، سومین گروه از دندان های آسیاب هستند که دیرتر از همه ی دندان ها رشد می کنند و در واقع آخرین دندان است. دندان عقل پشت دندان های آسیاب دوم قرار دارد. این دندان ها اغلب در زمانی رشد می کنند که دهان فضای کافی و لازم را برای رشد آن ها ندارد، به همین دلیل در اکثر مواقع باید کشیده شوند.
آنچه در این مقاله توضیح خواهیم داد:
- دندان عقل نهفته چیست؟
- علائم وجود دندان عقل نهفته
- انواع دندان عقل نهفته
- جراحی دندان عقل نهفته
- هزینه ی جراحی دندان عقل نهفته
- عوارض جراحی دندان عقل نهفته
- عوارض عدم جراحی دندان عقل نهفته
- مراقبت های بعد از جراحی دندان عقل نهفته
دندان عقل نهفته چیست؟
دندان عقل نهفته یکی از شایع ترین انواع رویش دندان عقل است. این نوع دندان عقل در فرایند رشد دچار کجی و انحراف می شود و زیر بافت لثه پنهان می ماند. به دلیل پنهان بودن دندان عقل زیر لثه به آن دندان عقل نهفته می گویند.
علائم وجود دندان عقل نهفته
- تورم و درد لثه
- عفونت یا بیماری لثه
- قرمزی لثه یا لثه های خونی
- التهاب و خارش لثه
- درد فک
- سردرد
- درد گوش
- بد بو شدن دهان
- سنگینی استخوان فک و لثه
- دشواری باز و بسته کردن دهان در طول روز و هنگام صحبت کردن و غذا خوردن
- تورم صورت و گونه (برخی موارد)
انواع دندان عقل نهفته
دندان عقل نهفته، با توجه به حالت قرارگیری و رشد داخل استخوان فک، انواع مختلفی دارند.
- نهفتگی عمودی: در نهفتگی عمودی دندان عقل، انحرافی در رشد وجود ندارد، فقط دندان عقل از بافت لثه نمی تواند خارج شود. و معمولا پزشکان پیشنهاد جراحی این حالت دندان عقل نهفته را نمی دهند.
- نهفتگی افقی: یکی از دردناک ترین انواع دندان عقل نهفته، نهفتگی افقی است. در این حالت دندان عقل به صورت کاملا افقی، داخل بافت لثه رشد می کند و به دندان های دیگر، فشار بسیار زیادی وارد می کند و گاهی به ریشه دندان های مجاور آسیب می زند.
- نهفتگی به سمت جلوی دهان: از پر دردسر ترین انواع دندان های عقل نهفته، نهفتگی کج یا به سمت جلو است. در این حالت دندان عقل علاوه بر کج بودن، به سمت جلوی دهان نیز متمایل است. این نوع نهفتگی مشکلات زیادی مثل تورم و التهاب را برای فرد ایجاد می کنند.
- نهفتگی دیستال یا به سمت عقب دهان: این نوع هفتگی شبیه به نهفتگی قبلی است که ذکر کردیم، با این تفاوت که دندان عقل به سمت عقب متمایل است. (برخلاف نهفتگی به سمت جلوی دهان که دندان عقل به سمت جلو متمایل است)
جراحی دندان عقل نهفته
جراحی دندان عقل از مسائل و دغدغه هایی است که تقریبا همه ی افراد با آن روبه رو می شوند. البته همیشه هم جراحی دندان عقل ضروری نیست، تنها در صورتی باید جراحی شود که برای بیمار خطراتی مثل آسیب زدن به ریشه ی دندان های دیگر، عفونت و دردهای آزار دهنده ایجاد کند. از آنجایی که دندان عقل نهفته معمولا دردسر ساز است، باید قبل از ایجاد مشکلات جدی مثل عفونت یا آسیب های دیگر، آن را جراحی و از دهان خارج کرد. بهترین سن برای جراحی دندان عقل نهفته، سن 18 تا 25 سالگی است.
برای یک جراحی آسان و بهبودی سریع، لازم است حتما به یک دندان پزشک متخصص و با تجربه مراجعه کنید. هر چه میزان تجربه ی دندان پزشک در جراحی دندان عقل بیشتر باشد، جراحی آسان تری خواهید داشت.
همچنین قبل از جراحی دندان عقل نهفته باید نکاتی را رعایت کنید. نکاتی مثل:
- عدم مصرف الکل و مواد مخدر
- عدم استعمال سیگار از روز قبل
- عدم مصرف داروهای بدون نسخه
- عدم استفاده از لوازم آرایشی در روز جراحی
- عدم مصرف برخی داروها یک هفته قبل از جراحی دندان عقل (داروهایی مثل ایبوپروفن، آسپرین، ناپروکسن خطر خونریزی را افزایش می دهند)
یکی از ساده ترین و کوتاه ترین عمل های جراحی در بین دندان پزشکان، جراحی دندان عقل است. چرا که به صورت سرپایی و در مدت زمانی حدودا 30 الی 60 دقیقه انجام می شود. لازم به ذکر است که، قبل از جراحی شما باید حتما عکس رادیولوژی از دهان و دندان بگیرید و در اختیار داشتن عکس از دندان، به دندان پزشک این امکان را می دهد که ابعاد دندان را بررسی کند تا بتواند متناسب با آن برش ایجاد کند و بیمار درد زیادی را تحمل نکند.
فرایند انجام جراحی دندان عقل نهفته، بدین صورت است که دندان پزشک یک برش روی لثه ایجاد می کند و بعد در صورت امکان، دندان را به صورت کامل یا قطعه قطعه خارج می کند. در پایان عمل جراحی نیز قسمت برش زده را با بخیه زدن ترمیم می کند.
در پروسه ی جراحی و درآوردن دندان عقل نهفته، هیچ دردی را احساس نمی کنید چرا که به شما بی حسی تزریق می کنند، اما بعد از بی اثر شدن بی حسی، ممکن است دردهای خفیفی را حس کنید که آن هم، با مسکن های معمولی می توان کاهش داد.
هزینه ی جراحی دندان عقل نهفته
هزینه ی این عمل جراحی به عوامل مختلفی بستگی دارد و برای همه ی افراد یکسان نیست، و قیمت واحدی برای جراحی دندان عقل نهفته تعیین نشده است.
عواملی که در هزینه ی جراحی دندان عقل نهفته تاثیرگذارند، عبارتند از:
- شدت انحراف دندان عقل
- نوع بافت لثه
- نوع دندان عقل نهفته
- شرایط استخوان فک
- میزان پیچیدگی جراحی
- نوع بیهوشی یا بی حسی استفاده شده
- موقعیت کلینیک یا مطب دندان پزشک
- میزان دستمزد شخصی دندان پزشک
- میزان تخصص و تجربه ی دندان پزشک
عوارض جراحی دندان عقل نهفته
جراحی دندان عقل یک روش بسیار رایج است و در اکثر بیماران عوارض خاصی مشاهده نشده است. اما ممکن است در فرایند جراحی یا بعد از آن عوارض و مشکلاتی رخ دهد. برخی از دندان پزشکان معتقدند که به دلیل نزدیکی فک بالا به سر و جمجمه، فشار بیشتری به جمجمه وارد می شود، پس عوارض جراحی دندان عقل نهفته ی فک بالا ممکن است بیشتر باشد. برخی از مهم ترین عوارض جراحی دندان عقل نهفته:
- آسیب به عصب های لب و زبان
- عفونت طولانی مدت در محل جراحی
عوارض موقت جراحی دندان عقل نهفته:
- بی حسی لب و گونه
- تورم و التهاب
- کبودی گونه ها
- احساس درد
- سوزش گلو
- خشکی دهان و اطراف لثه
- خونریزی
عوارض عدم جراحی دندان عقل نهفته
- عفونت
- فشرده شدن و نامرتب شدن سایر دندان ها
- پوسیدگی دندان ها
- بیماری های لثه
- دشواری در استفاده از نخ دندان
مراقبت های بعد از جراحی دندان عقل نهفته
- استفاده از کمپرس سرد برای کاهش درد
- مصرف غذاهای نرم (برنج یا سوپ)
- مصرف مایعات به مقدار زیاد
- مصرف بستنی نرم بعد از جراحی (عدم مصرف قسمت های سفت مثلا نان بستنی)
- خودداری از گاز زدن خوراکی های سفت
- خودداری از مصرف غذاها و نوشیدنی های داغ
- خودداری از مصرف قهوه (اسیدیته ی قهوه ممکن است به محل جراحی آسیب بزند)
- خودداری از ورزش های سنگین و فعالیت بدنی شدید
- استفاده از دهانشویه و آب نمک (یک قاشق غذاخوری نمک در یک فنجان آب ولرم)
- استفاده از داروهای تجویز شده توسط دندان پزشک
- مصرف آنتی بیوتیک جهت جلوگیری از عفونت
- فشار دادن گاز پانسمان روی محل جراحی تا 3 ساعت پس از جراحی
- تعویض پانسمان هر 5 الی 6 ساعت یکبار
- پرهیز از مسواک زدن در روز اول جراحی
- عدم لمس ناحیه ی جراحی شده
- بالاتر بودن سر هنگام خواب
