تیغ بیستوری چیست؟
تیغ بیستوری، نیشتر یا اسکالپل (Scalpel)، نوعی تیغ جراحی خاص، از جنس آلیاژ ضد زنگ کربن و یا فولاد است. این تیغ بسیار برنده و تیز است در پزشکی و حتی در حوزه های دیگر، مورد استفاده قرار میگیرد.
پزشک برای جراحی باید از تجهیزات و لوازم مخصوصی استفاده کند، یکی از این ابزارها برای برش های دقیق و حساس، تیغ بیستوری است.
در این مقاله به معرفی و بررسی کاربرد تیغ بیستوری می پردازیم.
برای مشاهده ی سایر مقالات مربوط به ابزارهای جراحی، به قسمت مقالات در سایت مرکز علمی آموزشی و پژوهشی ایرانیان ملل مراجعه نمایید.
آنچه در این مقاله توضیح خواهیم داد:
- تیغ بیستوری چه کاربردی دارد؟
- انواع تیغ بیستوری
- انواع دسته ی تیغ بیستوری
- مراحل استفاده از تیغ بیستوری جراحی
- قرار دادن تیغ روی دسته ی بیستوری
- قیمت تیغ بیستوری
- مزایای تیغ بیستوری
تیغ بیستوری چه کاربردی دارد؟
تیغ بیستوری برای برش و برداشت بافت های نرم از بدن مورد استفاده قرار می گیرد. تیغ بیستوری، در جراحی های مختلف، کالبد شکافی، حجامت کردن بدن، دامپزشکی، جراحی دندان پزشکی (جراحی لثه) و حتی صنایع دستی کاربرد دارد.
تیغ بیستوری (اسکالپل)، نوعی ابزار حیاتی در جراحی های پیشرفته و حساس است که دنده هایی روی آن قرار دارد، برای جراحی های عمقی مانند عمل های مغز و نخاع، جراحی های قلب و عروق و دیگر عمل های حیاتی مورد استفاده قرار می گیرد. اصلی ترین کاربرد این تیغ ها، برش بافت پوست است.
تیغ بیستوری، از دو قسمت تشکیل شده است: تیغه و دسته. این تیغه ها یک بار مصرف هستند و پس از پایان عمل جراحی دور انداخته می شوند. اما دسته ها قابلیت استفاده ی مجدد دارند.
برخی از تیغ های بیستوری چند بار مصرف هستند، که این تیغه های دائمی، هر چند وقت یک بار نیاز به تراشیدن و تیز کردن دارند.
این تیغ ها باید کاملا استریل باشند تا از عفونت و مشکلات دیگر جلوگیری شود.
انواع تیغ بیستوری
تیغ بیستوری انواع مختلفی دارد که هر یک از آن ها در عمل های جراحی مختلف کاربرد دارند.
انواع تیغ بیستوری (اسکالپل) بر اساس متفاوت بودن میزان ضخامت پوست در قسمت های مختلف بدن، این تیغ ها در سایزهای مختلف طراحی شده اند.
پرکاربرد ترین نوع این تیغ ها، شماره های 10 و 11 و 15 می باشند.
شماره گذاری این تیغ ها بر اساس طراحی لبه ی آن است.
انواع تیغ بیستوری (اسکالپل) عبارتند از:
- تیغ بیستوری سایز 10: ظریف ترین و کم ضخامت ترین نوع تیغ بیستوری، تیغ بیستوری سایز 10 است. برای انجام جراحی هایی که به دقت و ظرافت زیادی نیاز است مثل حجامت و کاشت مو، این تیغ کاربرد دارد.
- تیغ بیستوری سایز 11: تیغ بیستوری سایز 11، برای برش های سطحی روی پوست (مانند برداشتن پینه و حذف آکنه) و شریان ها کاربرد دارد. و از پرکاربردترین و تیزترین تیغ های بیستوری در دندانپزشکی محسوب می شود چرا که می توان با این تیغ برش های سطحی و ظریف بر روی لثه ایجاد کرد. این تیغ پرکاربرد، حتی در پروژه ی هنرهای دستی که به تیغ و چاقوی تیز نیاز دارند نیز، مورد استفاده قرار می گیرد.
- تیغ بیستوری سایز 12: تیغ بیستوری سایز 12 با سایر تیغ های بیستوری متفاوت است. وجه تمایز این تیغ، داشتن یک برآمدگی روی سطح تیز آن است. این برآمدگی به تسلط بیشتر پزشک، حین استفاده کمک می کند. تیغ بیستوری سایز 12 به دلیل داشتن سر خمیده و برآمدگی، برای کشیدن بخیه بسیار مناسب و کاربردی هستند.
- تیغ بیستوری سایز 15: یکی از پر مصرف ترین و پر کاربرد ترین تیغ های بیستوری، تیغ بیستوری سایز 15 است. این نوع تیغ بیستوری، یک لبه ی منحنی دارد و در جراحی های چشم مانند جراحی پلک، جراحی های قلبی عروقی و کرونر قلب کاربرد دارد.
- تیغ بیستوری سایز 22: برای برش زدن قسمت هایی از بدن که پوست ضخیم تری دارند مثل ران پا، از تیغ بیستوری سایز 22 استفاده می شود.
- تیغ بیستوری سایز 24: تیغ بیستوری سایز 24 به نسبت سایز 22، لبه ی گردتر و ضخامت بیشتری دارد. اکثر استفاده ی این تیغ در کالبد شکافی و دامپزشکی ها است.
هر یک از این تیغ ها برای جراحی خاصی، طراحی شده اند و پزشک و تیم پزشکی باید تصمیم بگیرند که کدام نوع آن مناسب چه عملی است. انتخاب تیغ نامناسب، ممکن است باعث برش بافت اشتباه و آسیب به بافت شود. به همین جهت دقت در انتخاب و استفاده از تیغ بیستوری بسیار اهمیت دارد.
انواع دسته ی تیغ بیستوری
تیغ بیستوری (اسکالپل) برای استفاده باید روی دسته های مخصوصی به نام دسته ی اسکالپل یا دسته ی بیستوری تنظیم شوند، این دسته ها قابلیت چندبار استفاده را دارند و یکبار مصرف نیستند.
دسته های تیغ بیستوری در دو شکل صاف و قلمی طراحی شده اند.
دسته ی تیغ بیستوری، در سایزهای 1 تا 7 موجود است. تیغ های سایز 10 تا 15، روی دسته ی بیستوری شماره ی 3 و تیغ های شماره 20 تا 24، روی دسته ی بیستوری شماره 4، قرار داده می شود.
عموما دسته ی بیستوری شماره ی 3 و 4 کاربرد بیشتری نسبت به سایر دسته ها دارند.
مراحل استفاده از تیغ بیستوری جراحی
پیش از هرگونه استفاده از تیغ بیستوری، ابتدا باید از استریل بودن آن اطمینان پیدا کنید، سپس تیغ را با دسته ی مناسب به صورت صحیح در دست بگیرید و برش را انجام دهید. پس از پایان کار، تیغ را باید در محفظه ی مخصوصی، به صورت جداگانه و استریل بسته بندی کرد تا دور انداخته شود و آلودگی را منتقل نکنند. همچنین ضدعفونی کردن دسته ی تیغ بیستوری در انتهای کار، ضروری است.
قرار دادن تیغ روی دسته ی بیستوری
قرار دادن و در آوردن تیغ بیستوری، به وسیله ی سوزن گیر انجام می شود. انتهای تیغ و گردن دسته ی بیستوری یک لبه ی مایل دارند که هنگام قرار دادن در دسته، باید با هم موازی و منطبق باشند. قسمت بالایی تیغه برای جلوگیری از بریدگی دست، با پنس گرفته می شود، و سپس داخل شیار بیستوری قرار داده می شود.
برای خارج کردن تیغه از دسته نیز، انتهای تیغه با سوزن گیر گرفته می شود، دهانه ی رو به پایین را به سمت جلو حرکت داده تا خارج شود.
قیمت تیغ بیستوری
عوامل مختلفی در تعیین قیمت تیغ بیستوری تاثیر گذار هستند. عواملی مثل:
- سایز تیغ بیستوری
- کیفیت تیغ بیستوری
- جنس دسته ی تیغ
- یکبارمصرف بودن یا چند بارمصرف بودن تیغ بیستوری
- برند و شرکت سازنده ی تیغ بیستوری
برای اطلاع از قیمت تیغ بیستوری (اسکالپل)، می توانید به سایت های فروش تیغ بیستوری و به طور کلی ابزارهای جراحی مراجعه کنید. در این سایت ها می توانید علاوه بر قیمت و بررسی کیفیت، از نظرات کاربران و افرادی از تیغ بیستوری استفاده کردند، مطلع شوید.
مزایای تیغ بیستوری
برخی از مزایا و ویژگی های تیغ بیستوری عبارتند از:
- دقت بسیار بالا: تیغ بیستوری با قابلیت امکان برش دقیق و کنترل شده در جراحی های مختلف کاربرد دارد.
- ایمنی: به دلیل حساسیت زیاد در رعایت مسائل بهداشتی و جلوگیری از ایجاد عفونت، تیغ بیستوری کاملا استریل و ایمن نگهداری و استفاده می شود.
- استفاده ی چند منظوره: طراحی خاص تیغ بیستوری به آن، قابلیت استفاده در انواع جراحی های پزشکی و دامپزشکی را داده است.
- تنوع ابعاد و سایز تیغ بیستوری: هر عمل جراحی نیاز به تیغ خاصی دارد. تیغ بیستوری ابعاد متنوعی دارد و در هر جراحی می توان سایز مورد نیاز را استفاده کرد.
- مقرون به صرفه: تیغ بیستوری یا اسکالپل با توجه به کاربرد گسترده ای که دارد، نسبت به سایر ابزارها و تیغ های جراحی مقرون به صرفه ترین هستند.
- یکبار مصرف: این تیغ ها یکبار مصرف هستند و به ضدعفونی کردن نیازی ندارند.
- قابلیت تعویض آسان: دسته ی تیغ بیستوری قابلیت استفاده ی متعدد دارد، و به راحتی می توان تیغه را از روی دسته ی بیستوری تعویض کرد.
- استحکام و مقاومت: جنس مواد به کار رفته در این تیغ ها، استیل ضد زنگ یا کربن است که هم از زنگ زدگی در امان است و هم استحکام زیادی دارد.
برای اطلاعات بیشتر به سایت مرکز ایرانیان ملل مراجعه فرمایید.