پنس
در دنیای پزشکی، ابزارهای مختلفی برای انجام عمل های جراحی وجود دارد، پنس ها از این دسته ابزارهای مهم جراحی هستند. پنس های جراحی بر خلاف کوچک بودن ظاهرشان، اهمیت فوق العاده مهمی دارند.
با گذر زمان و پیشرفت تکنولوژی،پنس ها و پنست ها تنوع زیادی پیدا کرده اند که هر کدام از آن ها کاربرد و ویژگی خاص خود را دارند.
آنچه در این مقاله توضیح خواهیم داد:
- پنس جراحی چیست؟
- پنست چیست؟
- تفاوت پنس و پنست چیست؟
- انواع پنس جراحی
- انواع پنست جراحی
- مزایای پنس های جراحی
- معایب پنس جراحی
برای اطلاعات بیشتر در مورد ابزارهای جراحی، به قسمت مقالات سایت مرکز علمی آموزشی و پژوهشی ایرانیان ملل مراجعه نمایید.
پنس جراحی چیست؟
پنس جراحی (Medical forceps) گیره ای فلزی است که از اصلی ترین و پرکاربردترین ابزار اتاق های عمل و آزمایشگاه ها محسوب می شود.
پنس ها هنگام عمل جراحی، به پزشکان امکان قدرت، سرعت و دقت بیشتری می دهند.
پنس ها به طور کلی برای نگه داشتن و برداشتن اجزای بدن مانند بافت های نرم، عروق، اعضا و… استعمال می شود.
اکثر پنس های جراحی از جنس استیل ضد زنگ هستند (85 درصد فلز پنس ها، استیل ضد زنگ و ترکیبات دیگر آن کربن، کروم، آهن است)، ضد زنگ بودن آن به این دلیل است که در طولانی مدت بعد از استریل کردن، دچار زنگ زدگی نشود و عمر و مقاومت آن طولانی تر شود.
پنس های جراحی بعد از هربار استفاده باید تمیز و ضدعفونی شوند. برای این کار پنس را درون آب مقطر استریل قرار می دهند، تا خون یا موادی که روی آن خشک شده و به آن چسبیده پاک شود.
هنگام شست و شوی ابزارهای جراحی مثل پنس، باید مراقب برخورد مواد اسیدی به این ابزار باشید، چرا که باعث خوردگی آنها می شود.
پنس ها انواع مختلف و کاربرد های گوناگونی دارند. برخی از آن ها سرکج و برخی سر صاف، برخی نوک تیز و برخی نوک پهن و برخی کوتاه و بلند هستند.
پنست چیست؟
پنست انبری ظریف است که دو طرف آن، دو حلقه در انتها دارد و با فشار دادن به یکدیگر نزدیک می شوند و بعد امکان گرفتن و نگهداری شیء مورد نظر را دارد. پنست از مهم ترین ابزارهای حین جراحی است، همچنین پنست در بخیه زدن و ضد عفونی کردن زخم و سوختگی نیز کاربرد دارد.
تفاوت پنس و پنست چیست؟
پنس و پنست هر دو ابزارهای جراحی کوچک اما مهم هستند که با یکدیگر تفاوت هایی دارند. این تفاوت ها به طراحی و کاربرد آن ها مربوط می شود.
- تفاوت طراحی پنس و پنست: پنست، طراحی همانند قیچی دارد، اما پنس همانند یک انبر ساده و موچین عمل می کند. نوک پنس تیز و کوچک تر از پنست است. پنست به جهت گرفتن بافت ها، نوک برجسته تری دارد.
- تفاوت کاربردی پنس و پنست: پنس نسبت به پنست، بسیار محکم تر می تواند بافت های ضخیم را نگه دارد.
پنست معمولا برای مقاصد پزشکی و آزمایشگاهی استفاده می شود، اما پنس فراتر از کاربردهای پزشکی، در حرفه ها و مشاغل دیگر و حتی در امور روزمره مورد استفاده قرار می گیرد. لازم به ذکر است که، پنس جراحی از ابزار و وسایلی است که علاوه بر پزشکی، در حرفه های دیگر، مانند جواهرسازی، تعمیرات موبایل، خدمات زیبایی و… کاربرد دارد.
انواع پنس جراحی
- پنس هموستاز: اصلی ترین نوع پنس جراحی، پنس هموستاز است که کاربرد گسترده ای دارد. این نوع پنس به دو شکل صاف و کج وجود دارد.
- پنس مامایی: پنس مامایی در زایمان سزارین کاربرد دارد. کاربرد این پنس گرفتن و کنترل کردن سر نوزاد هنگام زایمان است.
- پنس کروکدیل: برای خارج کردن اجسام یا هر چیز خارجی که در گوش، حلق و بینی وارد شده است، از پنس کروکدیل استفاده می شود.
- پنس آلیس: بیشترین میزان استفاده از پنس آلیس در گرفتن بافت های نرم بدن است.
- پنس بیکاک: این پنس در عمل های جراحی آپاندیس و روده، برای نگهداری بافت های ظریف و گرفتن احشای لوله ای شکل استفاده می گردد.
- پنس دیباکی: پنس دیباکی در عمل های شریانی، برای انسداد عروق زرگ کاربرد دارد.
- پنس مگیل: پنس مگیل برای جایگذاری ایروی و لوله تراکستومی مورد استفاده قرار می گیرد.
- پنس کوخر: پنس کوخر یا پنس دندان موشی تقریبا شبیه به پنس هموستات است. پنس جراحی کوخر برای گرفتن بافت ها و احشاء سفت و محکم بدن، مورد استفاده قرار می گیرد.
- پنس لوک: این پنس تا حد زیادی شبیه به پنس مگیل است، با این تفاوت که سر آن ظریف است و در جراحی های ظریف کاربرد دارد.
- پنس بنگولا: پنس بنگولا در واقع نوعی پنس هموستاز است که این پنس برای کنترل خونریزی عروق کاربرد دارد.
- پنس بولداگ (رگ گیر): پنس رگ گیر برای گرفتن رگ ها و مسدود سازی شریان ها به کار می رود.
- پنس موسکیتو: یکی از ظریف ترین انواع پنس جراحی پنس موسکیتو است. جراحی هایی که به دقت و ظرافت زیادی نیاز است مثل عمل چشم یا جراحی پوست، از این پنس استفاده می شود.
- پنس راتون: این پنس برای نگهداری بافت های ضخیم مورد استفاده قرار می گیرد.
- پنس زیگلر: این نوع پنس برای نگهداری بافت های نرم، کوچک و حساس استفاده می شود.
- پنس شان: این پنس همانطور که از نامش مشخص است، برای گرفتن شان اتاق عمل کاربرد دارد. سر نیم دایره ای تیز پنس شان، به پرستار و جراح کمک می کند، شان را به راحتی جا به جا کنند.
- پنس آزمایشگاهی: پنس آزمایشگاهی یا موچین آزمایشگاهی ابزاری برای جابه جایی موادی است که نباید با دست برخوردی داشته باشد. این نوع پنس، خود انواع مختلفی دارد که در سایزهای کوتاه و بلند طراحی شده اند.
- پنس دندان پزشکی: این پنس ها برای جراحی های دندانی، ایمپلنت و… ساخته شده اند. پنس رویت، پنس فک بسته، پنس گرد و پنس کران، برخی از انواع پنس دندان پزشکی هستند.
- پنس کاشت مو و کاشت ابرو: این پنس از ملزومات کاشت مو و ابرو است، که با آن گرفت های مو درون پوست قرار داده می شود.
انواع پنست جراحی
- پنست بایونت یا تایلور
- پنست دو بیگی
- پنست یاشارگیل
- پنست آدسون
مزایای پنس ها
- قابلیت ضد عفونی و استریل شدن
- قابل شست وشو بودن
- مقاوم در برابر خوردگی
- مقاوم در برابر حرارت
- مقاوم در برابر زنگ زدگی
- مقاومت در برابر عوامل آنتی سپتیک
- عدم وجود خطر انتقال عفونت
- تنوع فراوان
- عمر طولانی
- طراحی ساده
- وزن کم و سبک
معایب پنس جراحی
استفاده ی نادرست از پنس های جراحی، ممکن است باعث آسیب به بافت های بدن شود. همچنین باعث باقی ماندن زخم های قعر فوقانی پلک می شود.
در هر صورت هر عمل جراحی ممکن است با عوارض و معایب خاص خود همراه باشد، پس استفاده ی صحیح و اصولی از ابزارهای جراحی، در کاهش این خطرات احتمالی بسیار موثر است.
در این مقاله انواع پنس و پنست های جراحی را برای شما توضیح دادیم تا با این ابزار آشنایی کامل پیدا کنید.