ام آر آی چیست؟
ام آر آی (MRI) یا تصویربرداری پرتو مغناطیسی، مخفف عبارت Magnetic Resonance Imaging است. ام آر آی یکی از روش های تصویربرداری تشخیصی و درمانی است که براساس پدیده ی تشدید مغناطیسی هسته ای طراحی شده و عمل می کند. با توسعه و پیشرفت علم پزشکی این روش هم در دهه های اخیر پیشرفت قابل ملاحظه ای پیدا کرده است.
در ام آر آی اندام ها و بافت های داخلی با حرکت اسپینی هسته های اتمی در بدن بررسی می شوند.
ام آر آی به پزشک در تشخیص بیماری و آسیب بدن بیمار، کمک می کند، همچنین نحوه ی درمان دقیق با این روش برای پزشک فراهم می شود.
آنچه در ادامه ی این مقاله می خوانید:
- ام آر آی چیست؟
- نحوه ی انجام ام آر آی
- انواع ام آر آی
- ام آر آی چه کاربردی دارد؟
- تفاوت سی تی اسکن و ام آر آی
- هزینه ی انجام ام آر آی
- نکات قبل از انجام ام آر آی
- نکات بعد از انجام ام آر آی
- مزایای ام آر آی
- عوارض کوتاه مدت ام آر آی
- معایب ام آر آی
برای مشاهده ی سایر مقالات در رابطه با ابزار و تجهیزات پزشکی، به قسمت مقالات سایت مرکز ایرانیان ملل مراجعه نمایید.
نحوه ی انجام ام آر آی
دستگاه ام آر آی شبیه یک اتاق کوچک دارای تونل است، این اتاق کوچک، دارای تونلی است که یک تخت در آن وجود دارد. برای انجام فرایند تصویر برداری ام آر آی، بیمار روی تخت می خوابد و در طی این مدت زمان نسبتا طولانی (15 الی 60 دقیقه)، تخت بیمار در داخل تونل حرکت می کند.
هنگامی که بیمار روی تخت قرار می گیرد، روی گوش های بیمار چیزی قرار داده می شود زیرا حین تصویر برداری، صداهایی از دستگاه تولید می شود که ممکن است برای افراد آزار دهنده باشد. لازم به ذکر است که این صداها کاملا طبیعی هستند و جای نگرانی برای بیمار ندارد.
در صورتی که بیمار حرکت کند تصاویر مخدوش می شوند، پس به بیمار گفته می شود که از هرگونه حرکتی اجتناب کند، حتی حرکات غیرارادی مثل تنفس و ضربان قلب هم در کیفیت این تصاویر اثر گذار است.
آماده شدن نتیجه ی اسکن ام آر آی به زمان نیاز دارد. این آزمایش توسط رادیولوژیست بررسی می شود، و پس از بررسی، تجزیه و تحلیل، برای پزشک متخصص گزارشی می نویسد، و نتیجه ی نهایی توسط پزشک اعلام می شود.
انواع ام آر آی
- ام آر آی استخوان ها و مفاصل
- ام آر آی مغز و نخاع
- ام آر آی قلب وعروق خونی
- ام آر آی چشم
- ام آر آی کمر
- ام آر آی قفسه ی سینه
- ام آر آی پستان
- ام آر آی طحال
- ام آر آی کلیه ها
- ام آر آی کبد و مجاری صفراوی
- ام آر آی تخمدان و رحم
- ام آر آی لوزالمعده
ام آر آی چه کاربردی دارد؟
کاربرد ام آر آی کاملا به عضو مورد بررسی، مربوط می شود. پزشک هر عضویی را که مورد اسکن ام آر آی قرار می دهد، به دنبال تشخیص ناهنجاری خاصی است.
برخی کاربرد های ام آر آی:
- تشخیص مشکلات قلبی
- تشخیص آسیب های مفاصل
- تشخیص ناهنجاری های مغز و نخاع
- تشخیص تومور مغزی، کیست ها و سایر ناهنجاری ها
- غربالگری سرطان سینه (خانم ها)
- تشخیص دردهای لگن (خانم ها)
- تشخیص ناهنجاری های رحم
- تشخیص بیماری های کبدی
تفاوت سی تی اسکن و ام آر آی
انتخاب روش سی تی اسکن یا ام آر آی، به نظر پزشک بستگی دارد.
اما برخی تفاوت های سی تی اسکن و ام آر آی می توان به این موارد اشاره کرد:
- معمولا سی تی اسکن برای بررسی ناهنجاری های استخوانی و ام آر آی برای ناهنجاری های بافت های نرم بدن، کاربرد دارد.
- اشعه ی حاصل از سی تی اسکن به نسبت ام آر آی کمتر است.
- ام آر آی به نسبت سی تی اسکن روش ایمن تری است، زیرا در آن از اشعه ی ایکس استفاده نمی شود.
- سی تی اسکن بهترین گزینه برای بیمارانی است که به تشخیص سریع نیاز دارند.
هزینه ی انجام ام آر آی
هزینه ی ام آر آی به عوامل مختلفی بستگی دارد. عواملی مثل:
- نوع بیمه ی بیمار
- نوع ام آر آی مورد نیاز
نکات قبل از انجام ام آر آی
- در صورتی که دریچه ی مصنوعی قلب، کاشت حلزون گوش، پلاتین در بدن دارید حتما به پزشک اطلاع دهید.
- هر گونه حساسیت دارویی (به ویژه ماده ی حاجب) را به پزشک اطلاع دهید.
- در صورت تشخیص پزشک به بیهوشی، از چند ساعت قبل ناشتا باشید.
- در صورتی که خانمی باردار یا شیرده است، الزامی است که این موضوع را به پزشک متخصص اطلاع دهد.
- ۴ ساعت قبل از انجام تصویربرداری، از استعمال دخانیات پرهیز کنید.
- وسایلی مثل تلفن همراه، ساعت، زیور آلات، گیره های مو، لباس های حاوی دکمه و قلاب و سنجاق، سمعک، کمربند، پول و… همراه نداشته باشید.
- برای انجام ام آر آی سر یا صورت، آرایش و لنز نداشته باشید.
- نتایج تست کراتینین را همراه خود داشته باشید.
- لباس یکبارمصرف بخش MRI بیمارستان را بپوشید.
نکات بعد از انجام ام آر آی
بعد از اتمام فرایند ام آر آی، بیمار می تواند به راحتی به روزه مره ی خود ادامه دهد. اما گاهی اوقات به بعضی از بیماران داروی آرامبخش داده می شود، در این حالت ممکن است تا چند ساعت تحت مراقبت قرار بگیرند.
افرادی که به ماده ی حاجب حساسیت دارند، باید به مسئول مرکز تصویر برداری اطلاع بدهند.
حدود 24 ساعت پس از به هوش آمدن از رانندگی اجتناب کنید.
توصیه می شود بعد از ام آر آی برای خارج شدن سریع تر ماده ی کنتراست از بدن، آب و مایعات فراوانی بنوشید.
مزایای ام آر آی
- تصاویر سه بعدی
- قابلیت بررسی زوایای مختلف تصویر
- مشاهده و تشخیص ناهنجاری ها در بخش های مختلف بدن
- آسیب و ضرر کمتر نسبت به رادیوگرافی و سی تی اسکن
- عدم استفاده از اشعه ی ایکس
عوارض کوتاه مدت ام آر آی
به طور کلی، ام آر آی از روش های تشخیصی بی خطرو غیر تهاجمی است. اما برخی افراد دچار عوارضی می شوند که اغلب کوتاه مدت است و جای نگرانی ندارد.
- سر درد: شایع ترین عارضه بعد از انجام ام آر آی، سردرد است. مهم ترین علت این سردرد صدای دستگاه ام آر آی است.
- سرگیجه: برخی افراد تا چند ساعت پس از ام آر آی سرگیجه دارند.
- لخته شدن خون: ام آر آی رگ های خونی را تحریک می کند و این امر، گاهی موجب لخته شدن خون می شود.
- کهیر پوستی: در صورتی که افراد به ماده ی کنتراست آلرژی داشته باشند، دچار این نوع کهیر پوستی می شوند.
- قرمز شدن: کنتراست یک رنگینه ای است که به شکل وریدی تزریق می شود و منجر به قرمز شدن بدن می شود.
معایب ام آر آی
- زمان بر بودن تصویر برداری
- وضوح کم تصاویر در میدان های معناطیسی پایین
- پر هزینه بودن
- ایجاد مشکلات برای بیماران با اجسام فلزی در بدن
- مخدوش شدن تصاویر با حرکات غیرارادی مثل ضربان قلب و تنفس
- نامناسب برای افراد مبتلا به مشکلات تنفسی
- نامناسب برای افراد مبتلا به ترس از فضای بسته و تنگنا
- نامناسب برای افراد حساس به ماده ی حاجب
- ممنوعیت تصویر برداری برای زنان باردار
تعمیر دستگاه ام آر آی (MRI)
مرکز علمی آموزشی و پژوهشی ایرانیان ملل، با برگزاری کلاس ها و دوره های تعمیرات و عیب یابی تجهیزات پزشکی (مهندسی پزشکی) برای کارجویان و علاقه مندان به این حوزه، فرصت شغلی مناسبی فراهم کرده است.
مدارک و گواهینامه های مرکز ایرانیان ملل، قابل استعلام از وزارت بهداشت و قابل ترجمه هستند.
علاقه مندان می توانند، برای اطلاع از شرایط ثبت نام، به سایت مرکز ایرانیان ملل مراجعه نمایند.
