فشارسنج چیست؟
دستگاه فشارسنج، وسیله ای است که برای اندازه گیری و کنترل فشارخون افراد، از آن استفاده می شود. این وسیله یکی از انواع تجهیزات پزشکی است که به طور گسترده در مراکز درمانی و منازل، استفاده می شود.
دستگاه فشارسنج انواع مختلفی دارد. این دستگاه با گذشت زمان و پیشرفت علم پزشکی، توسعه پیدا کرده است. برخی از انواع آن بسیار ساده است و نیاز به تخصص ندارد، تنها با آموزش هایی امکان استفاده از آن، برای افراد فراهم می شود.
دستگاه فشارسنج، در پیشگیری از بیماری های زیادی موثر است، زیرا طبق تحقیقات، فشارخون بالا منشا اکثر بیماری ها است. تشخیص و کنترل مداوم فشار خون به ارتقاء سطح سلامتی کمک می کند، به ویژه افرادی که دارای بیماری های زمینه ای و در سنین میانسالی هستند، برای آن ها این موضوع از اهمیت بیشتری برخوردار است.
آنچه در این مقاله خواهد آمد:
- فشارسنج چیست؟
- فشارخون چیست؟
- فشار خون سیستولیک و دیاستولیک
- انواع فشارسنج خون
- کاربرد فشارسنج
- نحوه ی کار با فشارسنج
- عوامل موثر در اندازه گیری اصولی فشار خون
- نگهداری از دستگاه فشارسنج خون
فشارخون چیست؟
مقدار نیرویی که خون برای عبور از شریان ها دارد، فشارخون نامیده می شود. در صورتی که این مقدار فشارخون، از حد معمول بالاتر یا پایین تر باشد، مشکلاتی را به همراه می آورد.
فشارخون نرمال: فشارخون یک انسان بالغ و سالم، با میانگین 80/120 در نظر گرفته شده است. این عدد در طول روز با توجه به میزان فعالیت فرد، سن، جنسیت افراد و عوامل اثرگذار دیگر تغییر می کند.
پزشکان توصیه می کنند چندین بار در زمان های مختلف، فشارخون هر دو دست اندازه گیری شود تا میانگین این اعداد، بیانگر فشار خون حقیقی شما باشد.
فشار خون بالا علائمی دارد. علائم فشارخون بالا:
- سردردهای شدید
- سرگیجه
- تعریق زیاد
- خونریزی بینی
- ضربان قلب نامنظم
- درد قفسه ی سینه
- مشکلات خواب
- گر گرفتگی
دلایل فشارخون بالا:
- ژنتیک (سابقه ی خانوادگی فشارخون بالا)
- مصرف زیاد نمک
- استعمال سیگار
- اضافه وزن
- مصرف الکل
- بیماری مزمن کلیوی
- اختلالات آدرنال و تیروئید
- استرس و اضطراب
فشار خون سیستولیک و دیاستولیک
هنگامی که قلب، خون را به داخل رگ ها پمپاژ می کند، به این حالت فشار خون سیستولیک می گویند.
هنگامی که قلب، در وضعیت مکث و استراحت بین دو پمپاژ است، به این حالت فشار خون دیاستولیک می گویند.
انواع فشارسنج خون
- فشارسنج جیوه ای: متداول ترین، حساس ترین و ساده ترین نوع دستگاه فشارسنج، فشارسنج جیوه ای است. فشارسنج جیوه ای دارای یک کاف بادی دستی و لوله جیوه ای است که به واحدهای اندازه گیری متصل می شود. فشارسنج جیوه ای بالاترین دقت اندازه گیری را دارد.
- فشارسنج عقربه ای (آنالوگ): فشارسنج عقربه ای یک گوشی پزشکی دارد که به کاف وصل می شود. این نوع دستگاه بدون مایع کار می کند.
بعد از فشارسنج جیوه ای، فشارسنج عقربه ای بهترین گزینه است. چرا که مزایای زیادی مثل کوچک و مقرون به صرفه بودن دارد.
- فشارسنج دیجیتال: فشارسنج دیجیتالی پیشرفته ترین نوع فشارسنج است که یک سنسور فشار الکتریکی دارد و اندازه فشارخون را روی صفحه نمایش می دهد.
کاربرد فشارسنج
مهم ترین و اصلی ترین کاربرد انواع فشارسنج ها، بررسی فشار خون، کنترل و جلوگیری از بالا رفتن فشارخون و ابتلا به بیماری ها است.
نحوه ی کار با فشارسنج
نحوه ی کار با فشارسنج های دستی و دیجیتالی متفاوت است.
- طریقه ی اندازه گیری فشار خون با کاف فشارسنج و نبض: برای این کار باید بازوبند مخصوص دستگاه فشارسنج را 2 الی 3 سانتی متر بالاتر از آرنج، روی بازو ببندید. با استفاده از انگشت اشاره، نبض فرد را روی مچ دست فرد باید احساس کنید. سپس کاف را باد کنید تا وقتی که نبض قطع شد کمی به باد کردن کاف ادامه دهید. سپس پیچ خروج باد کاف را باز کنید تا کاف به آرامی خالی شود، وقتی اولین نبض را شنیدید و همان لحظه عقربه ی فشار سنج لرزید، آن عدد را به عنوان عدد فشارخون اعلام کنید.
- طریق ی گرفتن فشارخون با فشارسنج های دیجیتال: استفاده از این دستگاه کمی ساده تر از فشارسنج دستی است. دستگاه های دیجیتالی به طور خودکار کاف را باد و از باد خالی می کنند تا فشار خون اندازه گیری شود.
عوامل موثر در اندازه گیری اصولی فشار خون
جهت اندازه گیری صحیح فشارخون و نمایش عدد صحیح توسط دستگاه فشارسنج، توصیه می شود قبل از اندازه گیری فشارخون نکات توصیه شده را رعایت کنید.
نکاتی مثل:
- خودداری از فعالیت های بدنی شدید و سنگین
- پرهیز از مصرف سیگار و نوشیدنی های کافئین دار (یک ساعت قبل)
- خالی بودن مثانه حین اندازه گیری فشارخون
- پرهیز از استرس و اضطراب
- پرهیز از صحبت کردن و حبس کردن نفس حین اندازه گیری فشارخون
- پوشیدن لباس آزاد و راحت
- رعایت فاصله ی زمانی بین اندازه گیری فشارخون و مصرف داروی فشارخون
در نظر داشته باشید که فشار خون دست راست معمولا بالاتر از دست چپ است، اندازه گیری فشارخون از هر دو دست می تواند به شما اطلاعات دقیق تری بدهد.
نگهداری از دستگاه فشارسنج خون
از خیس شدن و ضربه زدن به تمامی دستگاه های فشارسج جلوگیری کنید. جیوه ی فشارسنج های جیوه ای، به مرور زمان اکسید و سیاه می شود که باید آن را تمیز کرد. همچنین در فشارسنج های جیوه ای مراقب شکستن و برخورد جیوه با پوست باشید چراکه جیوه، فلزی سمی است و به پوست آسیب می رساند.
امروزه سبک زندگی افراد نسبت به گذشته تغییرات زیادی پیدا کرده، این تغییرات هرچند مثبت بوده اما گاهی سلامتی افراد، دستخوش این تغییرات شده است. بیماری های زیادی انسان های عصر امروز را تهدید می کند، به همین جهت مراقبت های بیشتری باید اعمال شود. دستگاه فشارسنج از جمله ابزارهای پزشکی است که در کنترل وضعیت بدنی به شما کمک می کند.
برای اندازه گیری فشار خون در خانه، مناسب ترین گزینه، فشارسنج دیجیتالی است. همانطور که گفتیم، این فشارسنج، نوسانات شریان ها را به صورت خودکار ارزیابی و اندازه گیری می کند، به گوشی پزشکی نیاز ندارد و طریقه ی استفاده ی آن بسیار ساده و مناسب خانه است. فشارسنج های دیجیتالی نسبت به جیوه ای و عقربه ای، دقت پایین تری دارند اما به دلیل سهولت استفاده، پرطرفدار هستند.
برای اطلاعات یشتر در رابطه با ابزار و تجهیزات پزشکی به قسمت مقالات سایت مرکز ایرانیان ملل مراجعه نمایید.
