اعضای گروه سلامت دهان و دندان

 1- دندان‌پزشک عمومی (General Dentist)

  2- دندان‌پزشک متخصص (Dental Specialist)

 3- دستیار دندان‌پزشک (Dental Assistant)

 4- منشی یا دستیار مالی (Dental Secretery)

5- بهداشت‌کار دهان و دندان (Dental Hygienist)

 ٦- تکنسین لابراتوار دندان پزشکی (Dental Laboratory Technician).

دندان پزشک عمومی (General Dentist)

 از دانش آموختگان دانشگاهی در رشته دندان پزشکی و دارای پروانه طبابت و مطلب است. برخی از مسئولیت‌های حرفه ای دندان پزشک عمومی به شرح زیر است.

• مراقبت از سلامت بیمار
• ارزیابی سلامت دهان بیمار؛
• استفاده از روش‌های نوین تشخیصی و درمانی
• نظارت قانونی بر دیگر اعضای گروه دندان پزشکی

دندان پزشک متخصص (Dental Specialist)

الف) تخصص‌های دندان پزشکی بالینی

اندودنتیکس یا درمان ریشه (Endodontics): تخصصی از دندان پزشکی است که شامل تشخیص و درمان صدمات پالپ و بافت‌های اطراف ریشه دندان. است به متخصص این رشته اندودنتیست یا متخصص روت کانال (Endodontist) گفته می‌شود.

 جراحی دهان فک و صورت: (Oral and Maxillofacial Surgery) :طیف کاری این تخصص بسیار گسترده است و شامل تشخیص و درمان آسیب‌های وارد شده به فک و صورت در اثر ضربه و تصادف درمان شکستگی‌های پیچیده صورت کشیدن و جراحی دندان و درمان‌های زیبایی… است.

ارتودنتیکس (Orthodontics):در این رشته از دندان پزشکی به تشخیص پیشگیری و اصلاح انحراف دندان‌ها و فک پرداخته می‌شود متخصص این رشته ارتودنتیست (Orthodontist) نامیده می‌شود.

 پریودنتیکس یا جراحی لثه (Periodontics) این رشته علم حفظ و نگهداری انساج نگهدارنده دندان است. متخصص جراح لثه با کنترل سلامت لثه و بافتهای اطراف آن باعث افزایش طول عمر دندان‌ها می‌شود. متخصص این رشته پریودونتیست (Peridontist) نام دارد.

 پروستودونتیکس یا تخصص پروتزهای دهان فک و صورت (Prosthodontics):این رشته به بازسازی دندان‌های از دست رفته با انواع روکش مانند پروتز ثابت و متحرک بازسازی‌های نواقص فکی – صورتی ناشی از آسیب و ضربه با تومورها و پروتزهای ناحیه صورت مثل پروتن چشم گوش و بینی می‌پردازد به متخصص این رشته پروستو دو نتیست (Prosthodontist) گفته می‌شود.

 دندان پزشکی کودکان (Pediatric Dentistry): متخصص این رشته به درمان‌های دندان پزشکی و پیشگیرانه در کودکان تا قبل از بلوغ می‌پردازد دندانهای کودکان در دوره شیری اهمیت بالایی دارند و در واقع کلید و راهنمای رویش صحیح دندانهای دائمی هستند. از دست دادن زودهنگام و یا دیرهنگام دندانهای شیری هر دو می‌تواند مشکلات پیچیده ای را برای کودک ایجاد کند.

 ترمیمی و زیبایی (Operative Dentistry) متخصص این رشته مسئول حذف پوسیدگی‌ها جبران شکستگی‌ها رفع نواحی بدرنگ و یا بدشکل در تاج دندان‌ها است تاج دندان‌ها می‌توانند با مواد همرنگ دندان کامپوزیت با مواد آمالگام ترمیم شوند.

تصویر برداری، دهان فک و صورت (Oral and Maxillofacial Radiology) :مشاهده پوسیدگی‌های دندانی عفونت انتهای ریشه ریشه‌های باقیمانده در زیر نسج دندانهای نهفته یا، اضافی کیست‌ها و علائم ناشی از وجود بافتهای توموری با استفاده از رادیولوژی امکان پذیر است. به متخصص این رشته رادیولوژیست Radiologist) می‌گویند که مسئول تهیه کلیشه‌های تشخیصی و گزارش دهی نسخه‌های دندان پزشکان است.

بیماری‌های دهان و تشخیص Oral Medicine)) :آفت زخم‌های دهانی ضایعات توموری و شبه توموری از جمله بیماری‌های دهان هستند. متخصصان تشخیص بیماری‌ها با آگاهی از نشانه‌های دهانی بیماری‌های مختلف و تشخیص زودرس بیماری‌های خطرناک به خصوص سرطان‌ها، انجام به موقع درمان‌های لازم را برای بیماران فراهم می‌آورند.

 آسیب شناسی، دهان فک و صورت (Oral and Maxillofacial Pathology) :به متخصص این رشته پاتولوژیست دهان (Oral Pathologist) گفته می‌شود. این تخصص دانش تشخیص میکروسکوپی بیماری‌های انساج دهان است. به این ترتیب که نمونه ای از نسج بیمار در اختیار پاتولوژیست قرار داده می‌شود؛ سپس وی با یک گزارش علمی نتیجه را به پزشک معالج برای انجام درمان صحیح اطلاع می‌دهد.

ب ) تخصص‌های دندان پزشک غیر بالینی

دندان پزشکی جامعه نگر ((Dental Public Health :حیطه اصلی فعالیت این رشته پیشگیری مدیریت آموزش و پژوهش برای سیاست گذاری برنامه ریزی، اجرا و پایش خدمات سلامت دهان و دندان در جامعه است.

مواد دندانی ((Dental Material :علم مواد دندانی یکی از علوم پایه در دندان پزشکی است و به عنوان یک شاخه مهم در ساخت و ارزیابی مواد دندان پزشکی جایگاه ویژه ای در بیشتر کشورهای جهان دارد.

دستیار کنار دندان پزشک (Dental Assistant)

دستیار کنار دندان پزشک به کمک دندان پزشک گفته می‌شود که در حین عملیات درمان به دندان پزشک یاری می‌رساند. دستیار کنار دندان پزشک وظایف متعددی را در مطب عهده دار است؛ ولی معمولاً وظایف دستیار را دندان پزشک مربوطه تعیین می‌کند؛ بنابراین منطقی است دستیاران با توجه به مسئولیتی که به عهده دارند نسبت به شرح وظایف خود آگاه باشند. خصوصیات دستیار کنار دندان پزشک شامل موارد زیر است.

• ظاهر حرفه ای
• اخلاق حرفه ای

منشی کلینیک دندان پزشکی

 شغل منشی گری در کلینیک‌های (مراکز) دندان پزشکی وظیفه حساس و پرزحمتی است که نیازمند بهره مندی از مسئولیت و تعهد بالا در قبال بیماران و گروه درمان است منشی باید برای این شغل علاوه بر مهارت‌های خاصی منشی گری در زمینه حسابداری دندان پزشکی و روابط عمومی اطلاعات داشته باشد تا بتواند ضمن اداره کردن مطلب با بیماران به خوبی ارتباط برقرار کند و در پاسخ گویی به سؤالات آنان توانمند باشد.

بخشی از مهم‌ترین وظایف منشی به شرح ذیل است.

• احوال پرسی از بیماران و پاسخ گویی به تلفن
• تنظیم وقت‌های حضور بیماران در مطب
• تشکیل پرونده درمانی
• محاسبه و دریافت هزینه‌های درمانی
• تنظیم وقت‌های کنترل بیمار پس از پایان درمان
• محرمانه نگه داشتن اطلاعات بیمار
• نظارت بر نحوه جذب بیمار از سوی مطلب با کلینیک و گزارش دهی به مافوق
• حفظ و مدیریت پرونده بیماران و لیست‌های بیمه؛
• حفظ حریم خصوصی بیمار
• گفتگو با بیماران درباره میزان حق درمان و ثبت امضای بیماران در پرونده مالی ایشان؛
• استفاده از تجهیزات اداری مانند نرم افزار مدیریت مطب سیستم پیغام رسان صوتی و…

پرونده بیماران (Records)

 پرونده در حقیقت شناسنامه پزشکی بیمار و درمان‌های انجام شده برای اوست. تشکیل پرونده طبق قانون الزامی است. باید سابقه پزشکی و دندان پزشکی بیمار در آن ثبت و برای مدت طولانی در مرکز دندان پزشکی حفظ و نگهداری شود تمام معاینات تشخیص‌ها رادیو گرافی‌ها درمان‌ها فرمهایرضایت نامه و تاریخچه‌های پزشکی و دندان پزشکی و تجویز داروهای بیمار جزء پرونده بیمار است و حتماً باید مکتوب شوند و نباید چیزی را به خاطر سپرد پرونده‌ها نباید تا حد امکان خط خوردگی پیدا کنند. نوشته‌ها باید با خودکار باشند.

 در پرونده بیمار محلی برای درج هزینه تقریبی در نظر گرفته شده است و از بیمار با پدر و مادر وی خواسته می‌شود تا آن قسمت را امضا کنند این امضا به منزله داشتن رضایت از طرح درمان و آگاهی از هزینه تقریبی آن است.

 مالکیت این اسناد با دندان پزشک است و آنها را جز در موارد خاص نمی‌توان به بیمار سپرد. لازم است هر بیمار پرونده ای مجزا داشته باشد و توضیحات لازم درباره فرآیند درمان، تکنیک‌های درمانی و مواد مصرفی در پرونده بیمار ثبت شود همچنین ثبت پرونده باید بلافاصله پس از پایان درمان بیمار انجام شود.

ثبت محتویات پرونده باید با درج تاریخ انجام شود و به گونه ای نوشته شوند که گویی قرار است به دادگاه عرضه شوند به هیچ وجه در زمان بروز اختلاف در محتوای پرونده با هدف رفع مشکل تغییری ایجاد نکنید کسب رضایت از بیمار برای اجرای روش درمانی باید مکتوب باشد. رضایت نداشتن بیمار برای انجام یک روش درمانی منطقی نیز باید به صورت مکتوب گرفته شود و جزو استادی است که باید در پرونده بیمار محفوظ بماند.

بهداشت کار دهان و دندان (Dental hygienist)

بهداشت کار دهان و دندان دانش آموخته دانشگاهی در این رشته است و مسئول ارزیابی سلامت پریودنتال بیمار انجام پروفیلاکسی و جرم گیری تهیه رادیوگرافی انجام فلوراید تراپی و فیشور سیلانت برای کودکان است.

تکنسین لابراتوار دندانپزشکی (Dental Laboratory Technician)

تکسین لابراتوار دندان پزشکی مسئول انجام امور لابراتوار ساخت پروتزهای متحرک پروتزهای ثابت پلاک‌های ارتودنسی نایت گارد و تری‌های بلیچینگ و فضانگه دار برای کودکان است.