پرستاری از بیمار تحت دیالیز چگونه است؟
برای پاسخ به این سوال ابتدا باید بدانیم دیالیز چیست و انواع روش های دیالیز چگونه انجام می شود.
در صورتی که کلیه دچار نارسایی شود و از کار بیفتد، نمی تواند خون را به درستی تصفیه کند و ممکن است سطح مواد مضر و مایعات اضافی در بدن به حد خطرناکی برسد. با انجام تصفیه ی خون که دیالیز نام دارد، مواد ناخواسته و مایعات مازاد و سمی از خون خارج می گردد.
اگر امکان پیوند کلیه وجود نداشته باشد، فرد ناچار است برای همیشه دیالیز انجام دهد. بیمارانی که مجبور به استفاده از دستگاه دیالیز هستند باید این کار را سه بار در هفته انجام دهند.
مدت زمان انجام دیالیز به عوامل مختلفی بستگی دارد، عواملی مثل:
- میزان نارسایی و مشکل کلیه ی هر فرد
- میران مواد مضر و سموم جمع شده در بدن
ما در این مقاله قصد داریم شرایط پرستاری از بیمار تحت دیالیز و بازار کار و مزایای پرستاری از بیماران تحت دیالیز را بیان کنیم.
طبق مطالب بیان شده در سایت ویکی پدیا، دیالیز (تراکافت) در مبتلایان به نارسایی حاد کلیه وقتی سطح نیتروژن اوره در سرم خون به ۱۰۰–۷۰ میلیگرم در دسی لیتر می رسد، شروع می شود.
در دیالیز (تراکافت) انتخاب روش درمانی از بین همودیالیز، دیالیز صفاقی یا دیالیز پیوسته آهسته صورت می گیرد. همودیالیز شایعترین روش مورد استفاده در درمان نارسایی کلیه است و نسبت به روش های دیگر باعث ایجاد تغییرات سریعتری در سطح پلاسمایی مواد حل شونده و برداشت سریعتر آب اضافی تجمع یافته در بدن می شود.
انواع روش های دیالیز
- همودیالیز: همودیالیز رایج ترین نوع دیالیز است در این روش خون با دستگاه هایی از بدن خارج می شود و از طریق کلیه ی مصنوعی فیلتر می شود و سپس خون تصفیه شده با کمک دستگاه دیالیز به بدن بازگردانده می شود. اکثرا انجام این درمان در بیمارستان، مطب پزشک یا مرکز دیالیز انجام می شود.
- دیالیز صفاقی: در این روش کاتتر در بدن بیمار دیالیزی با جراحی گذاشته می شود. کاتتر به فیلتر کردن خون از طریق صفاق غشایی در شکم کمک می کند. در دیالیز صفاقی مایع خاصی به نام دیالیز به داخل صفاق وارد می شود و این دیالیز مواد زائد را از جریان خون جمع می کند و از بدن خارج می کند.
این فرایند انجام دیالیز صفاقی چند ساعت طول می کشد و باید چهار تا شش بار در روز تکرار شود.
پرستاری از بیمار تحت دیالیز در منزل چه مزایایی دارد؟
- پایین آمدن هزینه ها از جمله هزینه ی بستری شدن در بیمارستان
- نداشتن هزینه ی رفت و آمد به بیمارستان و مطب پزشک
- مصرف مواد غذایی مناسب و سالم
- حضور بیمار در فضای تمییز و پاک
- بالا رفتن سرعت بهبودی حال بیمار
- رسیدگی بیشتر به وضعیت بیمار
- کنترل و ثبت علائم حیاتی بیمار به صورت مداوم
- کنترل برنامه ی دارویی بیمار
- در کنار خانواده بودن بیمار در طول درمان
- بالا بردن کیفیت بهداشت و زندگی بیمار
- کمک به افزایش روحیه ی بیمار
عوارض دیالیز
انجام دیالیز هر چند یک درمان است و کمک کننده به زندگی و حیات فرد است اما عوارضی را به همراه دارد.
- ضربان قلب نامنظم
- بالا رفتن سطح پتاسیم خون
- خارش و خشکی پوست و کهیر
- اختلال در خواب
- گرفتگی و ضعف عضلات
- پایین آمدن فشار خون
- بالا رفتن قند خون
- التهاب غشای اطراف قلب
- افت سطح هوشیاری
- بی اشتهایی در میل غذا
- دل درد
- یبوست
- سردرد شدید
- تب
- افزایش وزن
شرایط پرستاری از بیمار تحت دیالیز
یکی از مهم ترین موارد پرستاری از بیمار تحت دیالیز، کنترل دوز مصرفی دیالیز برای بیمار است. اگر مقدار این ماده کمتر شود، بیمار دچار سوء تغذیه و کم خونی می شود و ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان پیدا کند.
از موارد دیگری که بسیار حائز اهمیت است، می توان به این مسئله اشاره کرد که باید محل ورود و رگ ها را برای فرایند دیالیز، کاملا تمیز کرد تا هیچ عفونتی نداشته باشد و آلودگی به بدن بیمار راه پیدا نکند.
مواد غذایی و مایعات بدن بیمار تحت دیالیز باید کنترل شود. معمولا این بیماران در مورد میزان آب بدنشان دچار کمبود می شوند. همچنین مقدار نمک مصرفی باید کاملا با وضعیت فرد بیمار متناسب باشد.
بازار کار پرستاری از بیمار تحت دیالیز
متاسفانه در سال های اخیر تعداد بیماران دیالیزی در حال افزایش است و خانواده های این افراد به دلیل نداشتن فرصت کافی یا دانش مربوطه به بیماران دیالیزی، شرایط نگهداری و پرستاری از بیمار تحت دیالیز را ندارند.
مراقبت و پرستاری از بیمار تحت دیالیز، مهم ترین دغدغه و نگرانی خانواده ی بیمار است. به همین دلیل این خانواده ها به پرستاران متخصصی نیاز دارند که به شیوه ی صحیح از بیمار مراقبت کنند و بتوانند روند انجام دیالیز را در منزل انجام دهند.
مرکز ایرانیان ملل با برگزاری دوره های آموزشی، به افرادی که بیمار تحت دیالیز دارند یا علاقه مند به این حوزه هستند، کمک می کند تا ضمن یادگیری اصولی و صحیح پرستاری از بیمار تحت دیالیز، با مدرک معتبر و قابل استعلام از وزارت بهداشت شروع به کار کنند.
امروزه بخاطر پیشرفت های وسیع در صنایع مختلف و همچنین پیشرفت در تکنولوژی در زمینه درمانی و پزشکی این امکان وجود دارد که مراقبت از بیمار دیالیزی در منزل انجام شود، البته در منزل هم به یک پرستار و متخصص مجرب و توانمند نیاز است.
با توجه به مواردی که بیان شد، بازار کار پرستاری از بیمار تحت دیالیز در وضعیت خوبی قرار دارد و علاقه مندان می توانند با اخذ مدرک معتبر وارد این حرفه شوند.
هزینه ی پرستاری از بیمار تحت دیالیز
هزینه ی پرستاری از بیمار تحت دیالیز با توجه به نوع خدمات ارائه شده توسط پرستار و همچنین ساعات حضور پرستار در منزل متغییر است و نرخ ثابتی ندارد.
